Energiecrisis: hoe betaal jij jouw energierekening nog?

We zitten in een regelrechte energiecrisis. De energieprijzen gaan alleen maar omhoog en overstappen naar een nieuwe aanbieder wordt je alleen maar moeilijker gemaakt. Wat is er aan de hand en wat kun jij zelf regelen? Ik leg het je uit in deze blog én op het gloednieuwe One Broke Girl YouTube kanaal!

Kijk de video op YouTube

Wat is er aan de hand?

Je kunt het bijna een perfect storm noemen. De prijzen van energie stijgen namelijk enorm door een combinatie van factoren.

Allereerst hebben we tijdens de winter van vorig jaar meer gas gebruikt dan verwacht. Dat zorgt ervoor dat de opbouw van de gasvoorraden voor de winter al op een achterstand begint. Normaal gesproken niet echt een probleem, maar dit jaar kwam er een tweede probleem om de hoek kijken die dit verergert.

Want dit jaar is er ook nog eens minder windenergie opgewerkt dan normaal gesproken. Nederland, en andere Europese landen, hebben natuurlijk keihard ingezet op groene energie. Een groot gedeelte van de elektriciteit wordt daardoor ondertussen opgewerkt door zonnepanelen, maar meer nog door de wind. Maar dan moet het wel waaien natuurlijk. Wanneer er te weinig elektriciteit wordt opgewekt om aan de vraag te voldoen, moeten energiemaatschappijen andere manieren vinden om aan elektriniciteit te komen. Eén van die manieren is door de verbranding van gas. Datzelfde gas wat we in de winter nodig hebben om onze huizen te verwarmen.

En als laatste is er natuurlijk in de afgelopen jaren steeds minder gas uit Groningen opgepompt. Super fijn voor de mensen uit Groningen natuurlijk, maar dat betekent wel dat het vullen van de gasvoorraad een nieuwe uitdaging begint te worden.

Tel daarbij op dat er nog allerlei politieke spelletjes worden gespeeld door landen die gas leveren *kuch, ik kijk naar jou, Rusland* en de energiecrisis is compleet.

Hoe bang zijn energiemaatschappijen?

Wanneer er in heel Europa problemen zijn met het aanvullen van de gasvoorraad, gaan de prijzen van gas op de energiemarkt omhoog. Energiemaatschappijen kopen hun gas en elektriciteit in via een soort energie groothandel. En hoe schaarser energie is, hoe hoger de prijzen. Zo is de prijs van gas ondertussen al 5x zo hoog als in januari 2021.

De kosten van energie worden natuurlijk doorberekend aan de klanten van de energiemaatschappijen. Bij variabele tarieven gebeurt dat met enige regelmaat, maar bij vaste contracten voor 1, 3 of 5 jaar, staat het tarief vast voor die periode. Dat maakt de energiemaatschappijen erg nerveus, want als zij veel meer moeten betalen om de energie te kopen en die voor een goedkoper tarief moeten aanbieden bij hun klanten, dan nemen zij zelf dit verlies.

De huidige explosie van de energieprijzen zorgt ervoor dat de energiebedrijven hun vaste contracten voor honderden euro’s per maand méér moeten aanbieden dan dat ze eerst deden.

Wat betekent deze energiecrisis voor jouw rekening?

Laten we voorop stellen dat je er wel vanuit kunt gaan dat alle tarieven te zijner tijd omhoog gaan. Maar er is wel een verschil tussen variabele tarieven en vaste tarieven, vooral in het wanneer.

Variabele tarieven

Heb jij wel ooit een contract afgesloten maar is dit ondertussen afgelopen? Of heb jij zelf gekozen voor een variabel tarief? Dan betekent dit dat jouw tarieven meebewegen met de markt. Het tarief wat jij betaalt voor jouw gas en elektriciteit wordt elk jaar in januari en juli opnieuw vastgesteld en dit tarief betaal je dan voor een half jaar.

Op dit moment kan het zijn dat jij nog best een okay tarief hebt. Maar wanneer per 1 januari de nieuwe variabele tarieven ingaan, kun je er vanuit gaan dat je een fikse prijsstijging voor jouw kiezen krijgt.

De enige manier om enige zekerheid te hebben over jouw tarieven is door over te stappen van energieleverancier en alsnog een contract af te sluiten. Je krijgt dan zeker niet de beste deal op dit moment, maar wel enige zekerheid over wat jouw tarief gaat zijn.

Vast contract

Heb jij een contract wat nog loopt? Hoera! Blijf zitten waar je zit, want nu overstappen is niet voordelig. Pas wanneer jouw contract afloopt word jij overgezet naar een variabel tarief of kun je een nieuw contract afsluiten en dan zul je de verandering in de prijs gaan zien.

Heeft overstappen van energie maatschappij tijdens deze crisis nog zin?

Zowel de variabele tarieven als die van vaste contracten zijn enorm omhoog gegaan. Dat betekent dat dit niet het gunstigste moment is om over te stappen van energie leverancier. Maar als jij nerveus wordt van de onzekerheid over de tarieven en vooral jouw tarief nu wilt vastzetten, dan zou ik het gewoon doen. Je koopt dan af dat je een bepaalde periode geen verhoging meer krijgt en dus de zekerheid van een vaste rekening hebt. Persoonlijk zou ik geen langdurig contract -voor 3 of 5 jaar- aangaan op dit moment, maar een moment met lagere tarieven afwachten. De keuze is aan jou.

Maar let wel op! De meeste vergelijkingssites voor energie hebben een verdienmodel waarmee het op dit moment niet rendabel is om überhaupt vergelijkingen te laten zien. De grote vergelijkers zijn dus zelfs bijna leeg. Op de energievergelijker van de Consumentenbond kun je wél nog steeds vergelijken, maar het afsluiten doe je op de website van de leverancier zelf.

Mag jouw energie maatschappij tijdens jouw contract de tarieven aanpassen?

In de basis mag dit niet. Dit wordt op dit moment door een aantal kleine energie maatschappijen wél geprobeerd. Ze proberen bijvoorbeeld gebruik te maken van een gemiste automatische incasso om het contract wat jij hebt te ontbinden. Ook dit mag niet zomaar. Er zijn wel mogelijkheden om in zeer extreme situaties een contract open te breken, maar dat soort situaties wordt door de Autoriteit Consument en Markt onderzocht.

Krijg jij een brief van jouw energie maatschappij? Neem dan direct contact op met de maatschappij dat je het er niet mee eens bent, doe een melding bij de Autoriteit Consument en Markt en schakel eventueel jouw rechtsbijstandverzekering in.

Wat gebeurt er als een energie leverancier failliet gaat?

In Nederland is er ten allen tijden een leveringsgarantie. Het is dus niet zo dat je dan ineens geen gas of elektra meer hebt. Wanneer jouw energie leverancier failliet gaat, worden alle klanten van die leverancier automatisch overgezet naar een van de andere leveranciers die een vergunning hebben in Nederland. Binnen 30 dagen kun je dan beslissen of je bij die leverancier wilt blijven, of wilt overstappen naar een andere leverancier.

Dit heeft wel financiële consequenties voor jou. Want allereerst is het natuurlijk de vraag of je bij de nieuwe energie leverancier wel net zo’n goed tarief krijgt als je eerst had. Daarnaast heb je voorschotbedragen betaalt aan jouw originele energieleverancier. Deze voorschotbedragen krijg je bij een faillissement meestal niet meer terug. Het is dus zaak om goed te kijken welk voorschotbedrag jij zou moeten betalen en niet een extra hoog bedrag over te maken naar jouw energieleverancier, zodat je later niet hoeft bij te betalen.

Weet jij niet hoe jouw energieleverancier ervoor staat? De consumentenbond deed 2 jaar geleden onderzoek naar energiemaatschappijen en hun financiën. De uitkomst lees je hier.

Hoe helpt de overheid tijdens de energiecrisis?

De overheid heeft aangegeven te broeden op een oplossing voor deze energiecrisis. Er wordt bijvoorbeeld gedacht aan compensatie, alleen weten ze nog niet of dit voor iedereen geldt, of alleen voor lage inkomens. Nog even afwachten dus.

Wat kun je doen om jouw energierekening in bedwang te houden?

De enige manier om zelf nog controle te houden over jouw energierekening is door zelf minder energie te gebruiken. Zet de verwarming een tandje lager en haal een paaar extra fleece dekentjes bij Action.

Waar je ook aan kunt denken:

• Laat jouw huis isoleren. Spouwmuurisolatie, HR++ glas met goede kozijnen en dakisolatie helpt een hoop bij het omlaag brengen van jouw rekening.
• Wek zelf elektriciteit op met zonnepanelen.
• Denk aan kleine aanpassingen in jouw woning: radiatorfolie achter jouw verwarming zorgt voor extra snelle verwarming van jouw kamers, tochtstrips bij de deuren zorgt voor -je raadt het al- minder tocht en meer warmte, en door voor al jouw lampen in huis alleen maar LED lampen te gebruiken, verbruik je in ieder geval minder elektra.

Zit jij er nog warmpjes bij deze winter?