Je ziet het steeds vaker in het nieuws en ik merk het zelf ook in mijn kennissenkring. Steeds meer mensen krijgen ontslag vanwege corona. Veel bedrijven zijn een poosje gesloten geweest, maar ook nu veel bedrijven weer open zijn, is het nog niet helemaal terug gekeerd naar de situatie van vóór corona. De winkelstraten hebben het zwaar, café’s en restaurants mogen veel minder bezoekers ontvangen, en de tourisme-branche ligt ook behoorlijk op zijn gat. Maar als jij nu ineens jouw ontslag krijgt vanwege de gevolgen van corona, heb je dan recht op een vergoeding?
Wat is zo’n vergoeding bij ontslag?
Wanneer je wordt ontslagen heb je sinds het begin van 2020 bijna altijd recht op een zogenaamde transitievergoeding. Deze vergoeding wordt door de werkgever betaald om jou op weg te helpen naar een nieuwe baan. Je kunt jezelf met deze vergoeding bijvoorbeeld laten omscholen naar een beroep waar meer baan-kansen voor zijn. Vanaf jouw eerste werkdag heb je al recht op een transitievergoeding als je wordt ontslagen, ook als je een tijdelijk contract hebt en jouw contract niet wordt verlengd.
Wanneer heb je géén recht op deze vergoeding?
Je hebt bijna altijd recht op een transitievergoeding als je wordt ontslagen, maar er zijn helaas wel wat uitzonderingen op deze regel.
Als je zelf ontslag neemt…
Als je zélf ontslag neemt, krijg je normaal gesproken geen vergoeding. Je beslist dan namelijk zelf dat je iets anders wilt. Alleen als jouw werkgever nalatig is geweest of ernstig verwijtbaar heeft gehandeld, kan het zijn dat je alsnog een vergoeding ontvangt. Voor dat soort situaties is het vaak handig om eerst even contact op te nemen met jouw rechtsbijstandverzekeraar of met het Juridisch Loket. Want termen als ‘nalatig’ of ‘ernstig verwijtbaar’ zijn niet het meest gemakkelijk om zelf te kunnen inschatten.
Als jouw werkgever je een andere baan aanbiedt…
Jouw werkgever kan je een andere baan aangeboden hebben met vergelijkbare of betere voorwaarden, en ook dan heb je geen recht op een transitievergoeding. Ook als je deze afwijst. Jouw werkgever heeft dan namelijk wel zijn best gedaan om je aan het werk te houden, en is daarom niet meer verplicht dat te blijven doen door middel van een transitievergoeding.
Als je samen afspreekt dat je gaat stoppen…
Als je ontslag neemt/krijgt met wederzijds goedvinden vervalt jouw recht op een vergoeding. Vaak word je dan door jouw werkgever gemotiveerd om te stoppen bij dat bedrijf, omdat ze je niet goed op jouw plek vinden zitten, of om andere redenen willen dat je stopt. Volgens de regels heb je dan geen recht op een vergoeding, maar veel werkgevers geven vaak toch een bedrag mee als vergoeding wanneer ze jou een zogenaamde vaststellingsovereenkomst aanbieden, om jou extra te motiveren om te vertrekken. Een echte ontslagprocedure duurt vaak namelijk veel langer, en kost meer geld.
Als jouw werkgever zijn schulden niet meer kan betalen…
Als jouw werkgever uitstel van betaling heeft aangevraagd, al failliet is, of in de schuldsanering zit, hoeft hij je ook geen transitievergoeding te betalen bij ontslag. Dat is een heel belangrijk punt tijdens deze corona crisis, want je ziet steeds meer faillissementen op duiken en dat betekent dus ook dat je een eventuele vergoeding op jouw buik kunt schrijven.
Als je te jong bent, of te oud…
Als je zelf nog geen 18 jaar oud bent en minder dan 12 uur per week werkt, heb je ook nog geen recht op een transitievergoeding. Ook als je wordt ontslagen omdat je met pensioen gaat, krijg je geen vergoeding. Je zal het dan ‘gewoon’ moeten doen met jouw AOW en eventueel pensioen.
Als je er al andere afspraken zijn gemaakt…
Verder kan het zo zijn dat er in jouw CAO andere afspraken zijn gemaakt, bijvoorbeeld door gebruik te maken van wachtgeld. Dat zie je bijvoorbeeld in de politiek, waar als een politicus wordt ontslagen, hij nog een bepaalde tijd betaald wordt zodat hij op zoek kan naar een andere baan. Het kan namelijk zo gedaan zijn met jouw politieke carrière na een fout. Je hebt dan geen baan meer, maar gelukkig nog wel een inkomen.
Of als je op staande voet bent ontslagen…
Heb je het nou echt heel bont gemaakt en ben je op staande voet ontslagen? Dan vervalt ook jouw recht op een transitievergoeding.
In alle situaties zou ik je aanraden om contact op te nemen met het Juridisch Loket -waar je ook met een heel laag inkomen juridische hulp krijgt- of met jouw rechtsbijstandverzekering. Zij kunnen je vaak helpen om het hoogste bedrag aan vergoeding er uit te halen, of je adviseren over wat je moet doen.
Hoe hoog is een vergoeding?
De berekening van een transitievergoeding is in de basis heel simpel. Je krijgt 1/3 maandsalaris voor elk jaar dat je hebt gewerkt. Verdien je bijvoorbeeld € 1.800,- per maand, heb je recht op vakantiegeld (8% van jouw brutoloon) en ben je 5 jaar in dienst bij jouw werkgever? Dan krijg je: € (1.800 + 8%) / 3 x 5 = € 3.240,-.
Op deze website kun je zelf een grove proefberekening maken over het bedrag wat je kunt verwachten aan transitievergoeding.
En hoe werkt dit tijdens Corona?
De Corona crisis heeft de spelregels voor een transitievergoeding bij ontslag niet veranderd. Dus de bovenstaande regels gelden nu ook. Wel zul je sneller zien dat er geen transitievergoeding betaald hoeft te worden, omdat er bedrijven failliet gaan. Dat is heel zuur voor jou als werknemer, maar natuurlijk ook heel vervelend voor het bedrijf waar je voor werkte.
Ik hoop voor jullie allemaal dat we met z’n allen de crisis mét baan door komen. *fingers crossed!
Disclaimer: Ik ben géén HR professional of adviseur op het gebied van ontslag. Laat je goed informeren door mensen die er voor geleerd hebben wanneer je afstevent op een situatie zonder baan.
Goed dat je dit op een rij zet, want meestal moet je hier zelf achteraan. Het is niet zo dat de vergoeding standaard met je laatste salaris wordt meegeboekt. Hopelijk draagt dit er weer aan bij dat meer mensen weten waar ze recht op hebben. Één mailtje is meestal voldoende al, dus zeker even aan wagen!